Wyścig Kosmiczny miał miejsce w latach 1957 – 1975. Polegał na współzawodnictwie Stanów Zjednoczonych i ZSRR w eksploracji kosmosu. Rozpoczął się 4 października 1957, kiedy Związek Radziecki wyniósł na orbitę pierwszego sztucznego satelitę Ziemi – Sputnika 1.
Nikodem Drąg
Trochę historii – wyścig mocarstw
W kolejnych latach oba państwa prześcigały się w wynoszeniu kolejnych satelitów oraz robieniu zdjęć z przestrzeni kosmicznej. W 1961 roku Jurij Gagarin, pułkownik Radzieckich Sił Powietrznych, wyruszył w najważniejszą podróż swojego życia. 12 kwietnia o godzinie 6:07 UTC wystartował statkiem Wostok 3KA z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie. Po locie trwającym 108 minut, Gagarin wrócił na Ziemię. Stał się pierwszym człowiekiem w przestrzeni kosmicznej i pierwszym sowieckim kosmonautą.
W 1969 roku miało miejsce wydarzenie, które na żywo oglądało 650 milionów ludzi na całym świecie. 16 lipca o godzinie 13:32 UTC, z Centrum Kosmicznego Johna F. Kennedy’ego, znajdującego się na Merritt Island w stanie Floryda, wystartowała rakieta Saturn V rozpoczynając misję Apollo 11. Na jej pokładzie znajdowali się trzej astronauci: Neil Armstrong, Buzz Aldrin i Michael Collins. Po ponad 4 dniach lotu, 20 lipca astronauci wylądowali na Księżycu. 21 lipca o godzinie 2:56 UTC, Armstrong wyszedł z lądownika na powierzchnię Srebrnego Globu i powiedział: „To jeden mały krok dla człowieka, ale wielki skok dla ludzkości”. Z „Orła” wyszedł również Aldrin. Wspólnie wykonali różne badania, ustawili amerykańską flagę oraz pobrali próbki kamieni, piasku i pyłu. Po 8 dniach w kosmosie astronauci powrócili na Ziemię. 24 lipca o godzinie 16:50 UTC wodowali na Oceanie Spokojnym.
Kosmiczna rywalizacja ostatecznie zakończyła się w 1975 roku wraz z uruchomieniem wspólnego projektu Sojuz – Apollo. Misja rozpoczęła się 15 lipca i obejmowała połączenie na orbicie amerykańskiej kapsuły Apollo i Radzieckiej kapsuły Sojuz 19. 17 lipca w przestrzeni kosmicznej miał miejsce historyczny uścisk dłoni pomiędzy Staffordem i Leonowem, dowódcami misji.
Teraźniejszość - wyścig miliarderów
W XXI wieku zaczął się kolejny wyścig kosmiczny. Tym razem nie biorą w nim udziału państwa, tylko trzy pozarządowe przedsiębiorstwa: Blue Origin, Virgin Galactic i SpaceX.
Blue Origin – przedsiębiorstwo przemysłu kosmicznego założone w 2000 przez Jeffa Bezosa z wizją stworzenia przyszłości, w której miliony ludzi będą żyć i pracować w przestrzeni kosmicznej. Obecnie celem firmy są załogowe loty suborbitalne, które będą wykonywane przez rakietę nośną New Shepard. Po pionowym starcie i osiągnięciu odpowiedniej wysokości, kapsuła załogowa odłącza się od rakiety, która wraca na Ziemię. Po kilku minutach w przestrzeni kosmicznej kapsuła ponownie przekracza granicę atmosfery i ląduje przy pomocy spadochronów. Blue Origin również pracuje nad załogowym systemem orbitalnym New Glenn oraz lądownikiem księżycowym.
Virgin Galactic – część Virgin Group, której założycielem jest Richard Branson. Firma została założona w 2004 roku i ma się skupiać na lotach suborbitalnych i turystyce kosmicznej. Do lotów tych służy rakietoplan VSS Unity, który w początkowej fazie lotu jest wynoszony na odpowiednią wysokość za pomocą samolotu transportowego WhiteKnightTwo. Na końcu lotu VSS Unity ląduje tak samo jak zwykły samolot.
SpaceX – przedsiębiorstwo przemysłu kosmicznego, założone w 2004 roku przez Elona Muska. Firma zajmuje się budową silników rakietowych, rakiet nośnych oraz statków kosmicznych. Na swoim koncie ma już wiele udanych misji, takich jak wynoszenie satelitów na orbitę czy wysyłanie ładunków oraz ludzi na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Najciekawszym i najambitniejszym planem Muska jest kolonizacja Marsa. Obecnie, pierwszy załogowy lot na Czerwoną Planetę jest planowany na rok 2026.
W tym roku cały świat mógł się przekonać o tym, że naprawdę jesteśmy świadkami wyścigu. Po tak wielu latach działalności firm Virgin Galactic i Blue Origin, ich pierwsze loty turystyczne odbyły się w odstępie dziewięciu dni. 11 lipca Richard Branson wraz z trzema pasażerami wzniósł się na wysokość 86km co według NASA można już zaklasyfikować jako kosmos. 20 lipca Jeff Bezos, również z trzema pasażerami przekroczył Linię Kármána, która jest umowną granicą pomiędzy atmosferą Ziemi i przestrzenią kosmiczną, przyjętą przez Międzynarodową Federację Lotniczą. Ich lot osiągnął wysokość 107km n.p.m.
Działalność SpaceX różni się od pozostałych dwóch firm. Pomimo planów związanych z kosmiczną turystyką, do tej pory Musk skupiał się głównie na budowie serii rakiet, statków kosmicznych, satelitów Starlink oraz na kontraktach rządowych. W kwietniu tego roku jego firma zdobyła kontrakt NASA na budowę lądownika księżycowego dla programu Artemis.
Przyszłość
Rozwój technologii pozwala nam na coraz ambitniejsze plany związane z eksploracją kosmosu, ale ciężko dokładnie przewidzieć jak będzie wyglądała przyszłość. Jednak obserwując obecny wyścig kosmiczny, na co kiedyś mogły sobie pozwolić jedynie organizacje rządowe, możemy być pewni, że będzie naprawdę ciekawie.